Son günlerde yaşanan küresel banka krizleri bize ne mesaj veriyor? Başka bankalar sırada mı, yoksa geçici tedbirlerle erteleniyor mu? 2023 başında ekonomistler tarafından ekonomi büyümenin yavaşlamayacağı öngörülürken, bankacılık sisteminde görülen kriz ile birlikte faizlerin de artmasıyla kredi ve finansman kullanımları azalırken küresel bir durgunluğa girme riski tekrar gündeme geldi. Dünya Bankası, ülkelerin büyümelerini eksi yönde revize etmeye başladı. Uluslararası Para Fonu’na (IMF) göre 2022’de yüzde 3.4 olan büyüme, 2023’de beklentisini yüzde 2.8’e bıraktı.Pandemi sırasında başlayan ekonomik yavaşlama yerini durgunluğa mı bırakıyor sorusu irdelenmeye başladı. Özellikle Amerika Birleşik Devletlerindeki banka krizlerinden sonra bazı tanınmış ve yaygın zincir marketlerde iflas ve küçülme sinyalleri gündeme geldi. Avrupa tarafında ise bazı ülkelerde pahalılığı, emekliliğin uzatılmasını ve sağlık sektöründe yoğun iş koşullarını eleştiren sokak gösterileri ve grevler yapıldı. Henüz ortalık durulmuş değil. Bunun yanında ortaya çıkan jeopolitik savaşlar ve gerginlikler finansal sistemleri de etkiliyor. Ülkeler farklı para birimleri ile ticaret yapmaya başlarken dolar gündem dışı bırakılmaya başlandı.En önemli diğer bir etken ise durulmayan enflasyon, doğal gaz ve elektrik fiyatlarında etkisini kaybetmeye başlayan artışlar.
Eurostat Mart 2023 raporuna göre Avrupa bölgesinde genel enflasyon yüzde 6.9 civarında, buna karşılık yiyecek, içecek ve tütün de ise artış yüzde 15.7, ortalamanın çok üstünde. Romanya’da ise senelik enflasyon Statista raporuna göre yüzde 14’ler civarında gerçekleşmiş.
Romanya’da hane elektrik fiyatı satın alma gücüne göre Avrupa averajının biraz üstünde seyrederken, yine satın alma gücüne göre doğal gaz fiyatları ise Avrupa ortalamasının oldukça altında gerçekleşmiş.
Romanya’da 2022’de gayri safi milli 2021’in gerisinde kalarak 4.7 büyümüş, 2023 de ise yüzde 4.5 luk bir büyüme bekleniyor.
Avrupa Merkez Bankasına (ECB) göre 2023 yılında sıkı bir finansal ortam, para piyasalarında daralma ve petrolde talep azlığı nedeniyle düşük fiyatlar beklenirken Avro’da bir değer artışı öngörülüyor. Görünüşe göre birçok değişkene bağlı olarak 2023 zor geçecek bir yıl. Tabi ki fırsatlar her zaman olacak.
