Bu yazımda sözlük anlamı olarak diasporadan bahsetmek istiyorum. İnsanlar göç ile diasporayı genel olarak karıştırmaktadır. Bu terimlerin ayrımını en güzel şekilde bu ifadeler ile açıklayabileceğimi düşündüm.
Diaspora, dünyanın farklı bölgelerinde dağınık olan ortak bir mirasa sahip bir nüfusa işaret eder. Buradaki özel bir özellik, bu insanların anavatanlarıyla temas kurmaya çalıştıklarıdır. Bu, özellikle diasporaların anavatanlarıyla siyasi ilişkileri sürdürdüğü 21. yüzyılda fark edilebilir. Diasporalar hakkında konuşurken, bu, antik zamanların kendisinden gelmiştir. Örneğin, Konstantinopolis'in düşüşünden sonra, Rumların kaçtığı düşünülüyor. Diaspora için bir başka örnek, Yahudiden ihraç edilen Yahudiler. Göç, bir yerleşim aramak için farklı bölgelere taşınan insanlar anlamına gelir. Bu, sosyal, çevresel, politik veya hatta ekonomik nedenlerden ötürü olabilir. Örneğin, bir kişi daha iyi istihdam olanakları sağlamak için veya ülkenin istikrarsız siyasi koşulları nedeniyle başka bir ülkeye göç edebilir. Bu daha da açıklanabilir. Bugün, üçüncü dünya insanlarının çoğu, halk için daha iyi yaşam standartları sunduğu için Batı'ya göç ediyor.Bu açıklamalar için kullandığım kaynak: weblogographic.com
Romen diasporasına geçmeden önce Türk diasporasından bahsetmek istiyorum. Türk diasporasını incelediğimizde karşımıza pek de şaşırtıcı olmayan bir sonuç çıkmaktadır. Birleşmiş Milletlerin kayıtlarına göre dünya üzerinde 208 ülke yer almaktadır. 193 üye ülke, 2 gözlemci ülke ve 13 üye olmayan ama varlığı tanınan ülkeler ile birlikte 208 ülke bulunuyor. Bu ülkelerden 205’inde Türk yaşamaktadır. En çok Türk vatandaşının yaşadığı ülke ise Almanya olur iken en az 1 kişi ile Tuvalu görünmektedir. Butan, Tonga ve Tuvalu gibi daha önce çoğu kişinin adını duymadığı bu ülkelere de çeşitli nedenlerden dolayı ve Corona virüsten kaçmak için gidenlerle beraber dünyanın her ülkesinde yer almaktayız. Dış işleri bakanlığının verilerine göre 7 milyon Türk vatandaşı başka ülkelerde yaşamaktadır. Yalnız ikametgahı yurtdışında olmayan vatandaşlarda düşünüldüğünde bu rakam 10 milyon bandına çıkmaktadır. Türkiye nüfusu resmi rakamlara göre 86 milyon olarak hesaplandığında ve 7 milyonluk diaspora baz alındığında %8,14’lük nüfus diğer ülkelerde yaşamaktadır
Bizler de Türk diasporasının bir parçasıyız. Şimdi sıra geldi Romen diasporasına!
1990larda yaklaşık 25 milyon olan Romanya nüfusunda ciddi bir azalış görülmektedir. Birleşmiş milletlerin yaptığı incelemeye göre 2050 yılında 15 milyon nüfusa düşüleceği açıklanmıştır. 2022 yılında istatistik kurumu rakamlarına göre Romanya 18 milyon nüfusa sahiptir. Yurt dışında resmi rakamlara göre 5 milyon Romen vatandaşı yaşamaktadır, yani toplam nüfus 23 milyona yakındır. Dönemsel çalışmaya gidenlerle yurt dışı Romen vatandaşı sayısı 8 milyon civarındadır. Dünya üzerinde bulunan 208 ülkeden 119 ülkede Romen vatandaşı bulunmaktadır. Romanya nüfusu resmi rakamlara göre 23 milyon olarak hesaplandığında ve 4,5 milyonluk diaspora baz alındığında %21,74’lük nüfus diğer ülkelerde yaşamaktadır. En fazla Romen vatandaşın yaşadığı ülke 1,5 milyon ile İtalya olurken en az Romen vatandaşı yaşadığı ülke ise 1 kişi Moğolistan olmuştur. Bazı Romen kaynakları incelendiğinde ise çok daha farklı sonuçlara ulaşabiliyoruz. Geçen hafta okuduğum bir köşe yazısında Romen bir gazetecinin belirttiğine göre ülkede 16 milyon Romen vatandaşı yaşamakta ve 8 milyon başka ülkede yaşadığını iddia etmiştir.
Gönül ister ki herkes kendi ülkesinde yaşasın ama günümüz şartları insanları bazı kararlar almasında çok etkilemektedir. Bu rakamların önümüzdeki 5 yıl içerisinde daha da artacağı kanaatindeyim. Yaşayıp görelim. Kalın sağlıcakla…
19,08,2023
Kadir Murat YALÇIN